De serranas del flamenco zijn een soort cante met een boerse sfeer, waarvan de thema’s voornamelijk verwijzen naar de siërra, met als hoofdrolspelers herders, smokkelaars, bandieten en muleteers. Vandaar de naam, die verwijst naar de Andalusische sierra, in het bijzonder de Serranía de Ronda.
Een cante die, in het midden van de 19e eeuw grote populariteit genootHet was zeer aanwezig in het repertoire van de cantaores die optraden in de tablaos van de theaters. Tegenwoordig wordt het echter steeds minder gebruikt vanwege de beperkingen die de melodische structuur met zich meebrengt.
Wat is flamenco serrana?
De serrana van flamenco is een flamencostijl met een copla van vier even genummerde rijmende regels, waarvan de eerste en derde regel zeven lettergrepen bevatten en de tweede en vierde regel vijf lettergrepen. Het wordt aangevuld met een terzine waarin de oneven genummerde regels rijmen, terwijl de tweede regel vrij is.
Het wordt gedefinieerd als een melodieus liedmoedig lange en plechtige zinnen die vereist krachtige vaardigheden van de zangers om te kunnen worden geïnterpreteerd. Daarnaast is een harmonieuze stem nodig om de versregels te kunnen temperen en verlengen zoveel als nodig is.
Wat is de oorsprong van de flamencozang van de serrana?
De cante flamenco por serranas lijkt te zijn afgeleid van een Andalusisch volksliedje, waarschijnlijk zonder compás, dat dat halverwege de 19e eeuw geflamencoiseerd werd.. In de 16e eeuw bestond er echter al een lyrisch lied dat bekend staat als serranilla, waarvan de literaire samenstelling erg lijkt op die van de serrana. De meeste auteurs zijn het erover eens dat de melodie airs van caña, seguiriya en vooral liviana bevat.
Sommige auteurs beschouwen dit genre als nauw verwant aan de zigeunersmokkelaars, die in de 19e eeuw bekend stonden als serranos. Er zijn er echter die geloven dat het is afgeleid van de seguidillas sevillanas en manchegas, en anderen beweren dat de liviana, de calesera en de serrana op een gegeven moment hetzelfde genre waren. Er zijn zelfs auteurs die volhouden dat het een Cordovaanse cante is, maar dat het in elk van de Andalusische sierras kan zijn ontstaan.
Wat in ieder geval zeker is, is dat Silverio Franconetti wordt beschouwd als de eerste promotor van de serranas, die de trend zette om ze te zingen voorafgegaan door de livianas en eindigend met de seguiriyas de cambio. Maar er zijn ook grote zangers zoals Villalta, Gallardo el de Morón, Fernando el Herrero, Don Antonio Chacón, Antonio RENGEL en Antonio Silva “El Portugués”.
Kenmerken van de serranas
Enkele kenmerken die de serranas zijn de volgende:
Kompas
De maatsoort van de serranas is dezelfde als die van de seguiriyas, wat ons doet denken dat, gezien de oudheid van de serranas, de seguiriya waarschijnlijk de ritmische lucht van de serranas heeft overgenomen en niet andersom.
Hoewel beide stijlen qua spel erg op elkaar lijken, is er bij de serrana een tendens om in een rustiger tempo te spelen dan bij de seguiriyas. Maar je zou ook kunnen denken dat de vroege livianas en serrana’s werden uitgevoerd op een compás abandolao, zoals de fandangos van het oostelijke deel van Andalusië, en dat ze uiteindelijk de stijl van de seguiriyas aannamen om een grotere flamenco-diepte te bereiken .
Brieven
De coupletten zijn seguidillas en worden, voornamelijk de liviana, op dezelfde manier gezongen over een compleet couplet, bestaande uit vier even rijmende versregels, de eerste en derde van zeven lettergrepen, en de tweede en vierde van vijf lettergrepen. Hieraan wordt een tercet (macho) toegevoegd, met oneven regels van vijf lettergrepen en de tweede van zeven lettergrepen. Dezelfde metriek als de Castiliaanse seguidillas.
Schaduw
Net als de rest van de seguiriyas nemen de serranas de flamencomodus aan en worden ze begeleid in de toonsoort E (por arriba), waarmee ze zich onderscheiden van de rest van de seguiriyas, die meestal worden begeleid in de toonsoort A (por medio).
Kortom, de serrana is een soort caña-polo die de maatsoort seguiriya aanneemt. Een cante met een lyrische toon en een breed klankbereik die halverwege de 19e eeuw werd geflamencoëniseerd en die wordt beschouwd als een de meest illustratieve palo (vorm) van de geboorte van flamenco. Een dapper, krachtig en diep nummer, met veel passie en vastberadenheid, uitzonderlijk pakkend en melodieus.